Η ιστορία του Spencer Silver

(ο χημικός που, προσπαθώνοντας να εφεύρει μια ισχυρή κόλλα αεροναυπηγικής, έφτιαξε μία που δεν «κολλούσε καλά»)

Ο αμερικάνος χημικός Spencer Silver, γεννήθηκε το 1941 στο San Antonio του Texas. Το 1966 πήρε το διδακτορικό του στην Οργανική Χημεία και προσελήφθηκε στην Minnesota, Mining & Manufacturing Company (έτος ίδρυσης 1902), μέσα από μια πρωτοποριακή διαδικασία επιλογής προσωπικού του τμήματος Ανθρωπίνων Πόρων, το 1968.

Του ανατέθηκε να αναπτύξει και να εξελίξει μια τεχνολογία για τις χημικές κόλλες η οποία ήδη χρησιμοποιούσε η εταιρία. Μέσα από πειραματικές προσπάθειες θα έφτιαχνε μια σούπερ δυνατή κόλλα για την αεροναυπηγική. Κατά την διάρκεια των πειραμάτων όμως παρήγαγε μια κολλώδη «ουσία» η οποία δεν ήταν καθόλου ισχυρή, μάλιστα ήταν η πιο αδύνατη κόλλα που είχε ποτέ εφευρεθεί. Όμως, πεπεισμένος ότι η «ουσία» την οποία είχε στα χέρια του ήταν, εκτός από υψηλής ποιότητας και πρωτότυπη, μοναδικής εφαρμογής σε «κάτι», αποφάσισε να ψάξει περισσότερο. Να βρει αυτό το «κάτι» στο οποίο θα ταίριαζε μια υψηλής ποιότητας… αδύναμη κόλλα!

Άρχισε λοιπόν, να περιφέρεται στα τμήματα της εταιρίας, να μιλάει με συναδέλφους χημικούς αλλά και τεχνικούς άλλων εφαρμογών, να τους δείχνει την «κολλώδη ουσία» και να τους ρωτάει αν ήθελαν να την χρησιμοποιήσουν σε «κάτι». Οι απαντήσεις ήταν όλες αρνητικές.

Στην εταιρία η επικρατούσα κουλτούρα ήταν «να μοιράζεσαι τις ιδέες σου». Μέσα από meetings, εσωτερικά σεμινάρια και στις παρουσιάσεις της εταιρίας, είχε μερικές εισηγήσεις και έτσι παρουσίασε σε μεγαλύτερο κοινό την πρωτότυπη «ουσία» του, ελπίζοντας κάποιος άλλος να φανταστεί που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Να του υποδείξει το «κάτι».

Για πέντε χρόνια, ο Spencer Silver προσπαθούσε ανεπιτυχώς να βρει που χρησίμευε αυτή η «ουσία». Πέρασε πόρτα-πόρτα από όλα τα τμήματα της εταιρίας, μίλησε σε όλους τους υπαλλήλους και στους διευθυντές. «Έφτιαξα μια κόλλα που δεν δουλεύει πολύ καλά και ίσως σας χρησιμεύσει σε «κάτι»». Η απάντηση που του έλεγαν όλοι ήταν «να τα παρατήσει» αλλά αυτός δεν άκουγε κανέναν και επέμενε απτόητος.

Ένα από τα σεμινάρια του Spencer Silver παρακολούθησε και ο Arthur Fry που εργαζόταν στο τμήμα νέων προϊόντων. Ο Fry, ήταν βαθιά θρησκευόμενος και πήγαινε κάθε Κυριακή στην εκκλησία. Προετοίμαζε τη Βίβλο του στο σπίτι από την προηγούμενη ημέρα βάζοντας χαρτάκια με παραπομπές ανάμεσα στις σελίδες ώστε να διαβάζει κι αυτός την λειτουργία και να μην ψάχνει εκείνη την ώρα που είναι η σωστή σειρά. Το ίδιο έκανε και στην εκκλησιαστική χορωδία που ήταν μέλος. Έβαζε χαρτάκια στο βιβλίο με τους ύμνους.

Μερικές φορές είχε ένα πρόβλημα. Όταν άνοιγε την Βίβλο ή το Υμνολόγιο τα χαρτιά πέφτανε ή γλιστρούσανε και έτσι έχανε πολύτιμο χρόνο κατά τη διάρκεια της λειτουργίας αφού δεν μπορούσε να βρει σε πια σελίδα ήταν αυτά που έπρεπε να διαβάζει. Όταν τα χαρτάκια γλίστρησαν ξανά κατά τη διάρκεια μιας φιλανθρωπικής εκδήλωσης, θυμήθηκε, σαν σε όραμα, το σεμινάριο του Spencer και αποφάσισε να του μιλήσει και να του ζητήσει δείγμα της «ουσίας» για δοκιμές. Ήταν μια Κυριακή του 1973!

Η πόρτα στο εργαστήριο του Spencer άνοιξε διστακτικά. Ο Art Fry πέρασε μέσα, συστήθηκε και του ζήτησε δείγμα της «ουσίας». Ο Spencer τινάχθηκε μέχρι το ταβάνι από την χαρά του! Κατενθουσιασμένοι πήγαν αμέσως στο τμήμα σχεδιασμού παραγωγής και ζήτησαν βοήθεια. Όμως έπεσαν πάλι σε τέλμα. «Μην ασχολείστε, δεν δουλεύει, δεν έχει καμία εφαρμογή πουθενά. Δεν γίνεται να σας βοηθήσουμε». Έτσι, το 1974, αποφάσισαν να εργαστούν μόνοι τους και έφτιαξαν ένα βασικό «εργαστήριο» στο υπόγειο του σπιτιού του Spencer Silver.

Η ιδέα άρχισε να παίρνει μορφή αλλά τα χρόνια περνούσαν γιατί προέκυψαν νέα τεχνικά προβλήματα που στο υπόγειο του σπιτιού δεν ήταν δυνατόν να λυθούν. Φτάσαμε στο 1977. Οι Silver και Fry ζήτησαν πάλι την βοήθεια της εταιρίας. «Φτιάξαμε χαρτιά με την κολλώδη «ουσία» μόνο που δεν … κολλάνε καλά. Θέλετε να τα δοκιμάσετε;». Όλοι έλεγαν, φυσικά, «Όχι». Ποιος θα ήθελε χαρτιά και ετικέτες που δεν κολλάνε καλά;

Συνηθισμένος από την άρνηση ο Silver πλησίασε το τμήμα Marketing και κατάφερε να τους πείσει να κάνουν μια μικρή έρευνα αγοράς χωρίς να χρειαστούν μεγάλα ποσά και χωρίς να χαθούν ανθρωποώρες. Τα αποτελέσματα ήταν ξανά απογοητευτικά. Κανείς δεν ήθελε να δοκιμάσει «χαρτιά που δεν κολλάνε καλά και δεν χρησιμεύουν πουθενά».

Επειδή δεν δεχόταν καμία αρνητική απάντηση, έκλεισε ραντεβού και έγινε δεκτός στην Γενική Διεύθυνση και πρότεινε μια εντελώς καινούρια έρευνα αγοράς με δοκιμή του προϊόντος. «Αυτό που έχουμε στα χέρια μας είναι πολύ σπουδαίο, θα κάνει θραύση στην αγορά, θα είναι μια πολύ καλή στρατηγική κίνηση». Η εταιρία, έχοντας έφεση στην καινοτομία, δέχτηκε να τους βοηθήσει.

Ο Fry μάζεψε τα σκισμένα ή άχρηστα μέρη από τα κίτρινα χαρτιά που πέταγε το διπλανό εργαστήριο, εφάρμοσαν την «ουσία» του Silver στο πίσω μέρος και ξεκίνησε μια νέα προσπάθεια. Για πρώτη φορά τα αποτελέσματα ήταν θετικά!

Όσοι το δοκίμασαν ενθουσιάστηκαν! Έγραφαν σημειώσεις και ραντεβού στο κίτρινο χαρτί, το κολλούσαν στο γραφείο τους, «έπεφτε» το μάτι συνεχώς επάνω τους και μετά το ξεκολλούσαν χωρίς να γίνεται ζημιά. «Πως εργαζόμουν στο γραφείο τόσα χρόνια χωρίς αυτό;» ήταν η φράση που άνοιξε τις πόρτες της συστηματικής παραγωγής.

Το 1980, το «κίτρινο χαρτάκι» «Press ‘n Peel» που μάζεψε από τα σκουπίδια ο Art Fry και η «ουσία που δεν κόλλαγε καλά» του Spencer Silver, κυκλοφόρησαν από την εταιρία τους, την 3Μ (Minnesota, Mining & Manufacturing) δώδεκα ολόκληρα χρόνια από την ημέρα που ξεκίνησαν όλα.

To 1981 μετονομάστηκαν σε post-it και αφού κατέκτησαν τα γραφεία, τα σχολεία, τα εργαστήρια, τις βιβλιοθήκες έγιναν απαραίτητα σχεδόν παντού ανά τον κόσμο.

Από αυτήν ιστορία προκύπτουν μια σειρά από ερωτήματα για περισσότερο προβληματισμό:

Τι παρακινεί ένα άνθρωπο, σαν τον Spencer Silver, να συνεχίσει την δουλειά του επάνω σε ένα αποτυχημένο και μη εξουσιοδοτημένο σχέδιο για πέντε ολόκληρα χρόνια;
Τι ήταν αυτό που του έδωσε την δυνατότητα να αντιληφθεί ότι έφτιαχνε μια επιτυχημένη εφεύρεση όταν όλοι οι άλλοι έβλεπαν μόνο ένα αποτυχημένο πείραμα;
Γιατί μερικοί άνθρωποι συνεχίζουν και επιμένουν όταν οι υπόλοιποι τα παρατάνε με τα πρώτα σημάδια δυσκολίας ή απόρριψης;
Ήταν μεγάλη τύχη για την 3Μ που βρήκε τον Spencer Silver;
Οι δημιουργικές ικανότητες του ήταν γενετικές και μοναδικές ή τις έχουμε όλοι αλλά δεν υπάρχει το ανάλογο περιβάλλον για να τις αναπτύξουμε; Και τέλος,
Γιατί δεν τον απέλυσαν; Το να εργάζεται 12 χρόνια σε μη εγκεκριμένο σχέδιο που «δεν έχει καμία αξία», θα έπρεπε να είχε απολυθεί. Γιατί τον κράτησαν στην θέση του και κατέβαλαν κανονικά τον μισθό του;

(Το κείμενο προέκυψε από την έρευνά μου για το διδακτορικό «Διοίκηση Πολιτιστικών, Χώρων & Εκδηλώσεων του παν/μιου Vanderbilt. Η καινοτόμος διοίκηση έχει εφαρμογή τόσο σε υπηρεσίες όσο και σε προϊόντα)

πηγές:

www.3m.com

Management Review

Chemistry Lab

Wikipedia