Φάκελος "Υγεία": Σιδηροπενική αναιμία

της Ιωάννας Τσάτσου

Τα ερυθροκύτταρα ή ερυθρά αιμοσφαίρια είναι ο πιο πολυπληθής τύπος κυττάρου του αίματος και έργο τους είναι μεταφορά οξυγόνου στους διάφορους ιστούς του οργανισμού μέσω της ροής του αίματος. Περιέχουν αιμοσφαιρίνη, μια πρωτεΐνη που περιέχει σίδηρο και από την οποία γίνεται η δέσμευση του οξυγόνου. Στην αιμοσφαιρίνη οφείλεται το ερυθρό χρώμα του αίματος.

Η αναιμία είναι:
• ο παθολογικά χαμηλός αριθμός των κυκλοφορούντων ερυθρών αιμοσφαιρίων.Ο χαμηλός αριθμός των κυκλοφορούντων ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορεί να προκληθεί από : απώλεια αίματος ,μειωμένη παραγωγή ερυθρών ή αυξημένη καταστροφή τους.
• η χαμηλή συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης προκαλείται από ανεπαρκή ή ελαττωματική σύνθεση της αιμοσφαιρίνης .
• συνδυασμός των δυο αυτών παραγόντων

Ανάλογα με τη βαρύτητά της η αναιμία επηρεάζει όλα τα κύρια συστήματα του οργανισμού.

Διακρίνεται σε : αναιμία από απώλεια αίματος,διατροφικές αναιμίες(δηλ προκαλούμενες από διατροφικά ελλείμματα όπως έλλειψη φυλλικού οξέος ή Β12),σιδηροπενική αναιμία,αιμολυτικές αναιμίες, δρεπανοκυτταρική ,θαλασσαιμία, απλαστική αναιμία και κακοήθης αναιμία.

Η αναιμία που συνοδεύεται από έλλειψη σιδήρου ονομάζεται σιδηροπενική αναιμία και είναι ο πιο συχνός τύπος .Εμφανίζεται όταν ο σίδηρος δεν επαρκεί για τη καλύτερη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων.Ο οργανισμός μας χωρίς σίδηρο δε μπορεί να συνθέσει την αιμοσφαιρίνη.Η πιο συχνή αιτία στους ενήλικες είναι η παθολογική απώλεια σιδήρου λόγω χρόνιας αιμορραγίας. Τα αίτια της σιδηροπενικής αναιμίας συνοψίζονται στα εξής:
• Διατροφικά ελλείμματα δηλ. ελαττωμένη πρόσληψη σιδήρου
• Μειωμένη απορρόφηση του σιδήρου: από χρόνια διάρροια,επέμβαση γαστρεκτομής ή δυσαπορρόφησή του
• Αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο λόγω εγκυμοσύνης ή θηλασμού
• Απώλεια αίματος από το γαστρεντερικό σύστημα (πχ έλκος) ή μηνορραγία.

Bασικός παράγοντας που καθορίζει τα συμπτώματα της σιδηροπενικής αναιμίας είναι ο βαθμός έλλειψης σιδήρου. Αν έχετε ήπια ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να μην έχετε κανένα σύμπτωμα. Αν όμως έχετε σοβαρή ανεπάρκεια σιδήρου θα έχετε σοβαρ;otera συμπτώματα,κυρίως κόπωση. Τα συμπτώματα της σιδηροπενικής αναιμίας είναι εύκολη κόπωση, δύσπνοια, ταχυκαρδία και αίσθημα παλμών (συνειδητοποίηση του xτύπου της καρδιάς), πονοκέφαλος,εμβοές στα αυτιά, ανορεξία και εντερικές διαταραχές, ωχρό δέρμα και ζαλάδες που μπορεί να φτάσει στην λιποθυμία. Άλλα συμπτώματα είναι ξηρότητα στο στόμα και στο λαιμό, πληγές στη γλώσσα, τριχόπτωση και νύχια που σπάνε εύκολα..

Η διάγνωση της αναιμίας βασίζεται στα συμπτώματα του ασθενούς και στις αιματολογικές εξετάσεις. Οι εξετάσεις αίματος αφορούν την αιμοσφαιρίνη και τον αιματοκρίτη.Ο εργαστηριακός δείκτης που ελέγχει την έλλειψη σιδήρου είναι η φεριτίνη. Σε περίπτωση σιδηροπενικής αναιμίας η φεριτίνη θα είναι χαμηλή.

Φυσιολογικές τιμές:
Αιματοκρίτης (άνδρες) 40%- 52%
Αιματοκρίτης (γυναίκες) 36%- 48%
Φεριτίνη 40 ng/mL (mcg/L)-200 ng/mL (mcg/L)

Η θεραπεία για τη συγκεκριμένη αναιμία είναι η αυξημένη διαιτητική πρόσληψη σιδήρου (στο παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τροφές πλούσιες σε σίδηρο ) ή με χορήγηση σκευασμάτων σιδήρου από του στόματος( Σίδηρος θειϊκός πχ TARDYFERON – GYNO-TARDYFERON της Pierre Fabre Farmaka ) ή ενδοφλεβίω/ενδομυικώς (πχ Ferinject /Venofer της Vifor Pharma ).