Κ.Καμάρας: «Είναι απαραίτητο να δοθούν οι σωστές κατευθύνσεις στους ντόπιους επιχειρηματίες»

Τροχοπέδη τόσο για την καθημερινή επιβίωση, όσο και για την περαιτέρω ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αποτελεί το σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον. Μείωση της κατανάλωσης, ασταθές φορολογικό σύστημα, αλλά και υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές συνθέτουν ένα εφιαλτικό σκηνικό για τους επιχειρηματίες.

Αλήθεια, μπορούν να αντιμετωπιστούν όλες αυτές τις δυσκολίες; Ποιος ο ρόλος των επενδυτικών προγραμμάτων; Γίνεται ορθή διαχείριση αυτών; Η γραφειοκρατία λειτουργεί αποτρεπτικά; Τί επικρατεί στη Ναυπακτία;

Το LepantoMag.gr θέτει τα σχετικά ερωτήματα και ο σύμβουλος επιχειρήσεων, Κώστας Καμάρας μας δίνει τις απαντήσεις.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να ανταπεξέλθουν σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον. Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κατά τη γνώμη σας;

Πράγματι το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις μόνο φιλικό δεν είναι για αυτές. Έχουν να αντιμετωπίσουν τη μείωση της κατανάλωσης που προήλθε από την αντίστοιχη μείωση των εισοδημάτων, το ασταθές φορολογικό σύστημα, αλλά και τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές. Είναι ανώφελο σε ένα νέο επιχειρηματία να του επιβάλεις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές οι οποίες, τουλάχιστον στα πρώτα βήματα, είναι εμπόδιο στην ανάπτυξή του. Βέβαια οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν και την έλλειψη ρευστότητας από τις τράπεζες. Αλλά θα ήταν λάθος να ξεκινήσουμε να ψάχνουμε τι έφταιξε και δε μπορούν να δοθούν νέα δάνεια.

Είχε δημιουργηθεί μια κατάσταση σε επίπεδο δανεισμού η οποία εξυπηρετούσε όλους. Από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου στον τραπεζικό χώρο, αυτό που διαπίστωσα είναι ότι για να έχει περισσότερες πιθανότητες να σταθεί μια επιχείρηση, ο επιχειρηματίας πρέπει να βάλει ένα ποσοστό του αρχικού κεφαλαίου από την τσέπη του και όχι από δανεισμό. Μόνο τότε θα “πονάει” τη δουλειά του και θα αγωνίζεται για να τη διατηρήσει. Σε διαφορετική περίπτωση ισχύει το “τι είχα τι έχασα”. Η ζημιά, όμως, έχει ήδη γίνει και θα έχει άσχημα αποτελέσματα ακόμη και σε αυτούς που δεν ασπάζονται την παραπάνω άποψη.

Πολλές φορές ακούμε για την εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα που θα πρέπει να θέσουν ως στόχο οι επιχειρήσεις. Πόσο εφικτό είναι αυτό;

Δεν είναι καθόλου εύκολο, κυρίως γιατί έχει δοθεί λάθος ορισμός στην έννοια της εξωστρέφειας. Όσο και να φαίνεται παράξενο, οι περισσότεροι που ακούν αυτή τη λέξη σκέφτονται ότι μια επιχείρηση αποκτά εξαγωγικό χαρακτήρα. Εν μέρει σωστό, όχι όμως αυτό που πράγματι σημαίνει. Για να φθάσεις στις εξαγωγές είναι απαραίτητο να γίνουν πρώτα άλλα πράγματα. Να κάνεις το προϊόν σου ανταγωνιστικό. Η εξωστρέφεια έχει να κάνει με την αλλαγή του ύφους της επιχείρησης, δηλαδή σταθερή στον προσανατολισμός της που είναι το κέρδος, αλλά ταυτόχρονα αλλαγή των τρόπων με τους οποίους το πετυχαίνει, με άλλα λόγια προσαρμογή στις νέες επιχειρησιακές συνθήκες.

Θα σας πως δύο πολύ απλά παραδείγματα, εξωστρέφεια για μια επιχείρηση είναι η απόκτηση ηλεκτρονικής σελίδας ή η συνεργασία με ένα σύμβουλο επιχειρήσεων. Αυτά είναι εδώ και χρόνια δεδομένα στις επιχειρήσεις του εξωτερικού και σας διαβεβαιώνω ότι ακόμη είμαστε πολύ μακριά. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν επιχειρήσεις που αρνούνται να μπουν σε αυτά τα “μονοπάτια”.

Τι θα πρέπει να προσέχουν όσοι επιθυμούν να ενταχθούν σε κάποιο επενδυτικό επιδοτούμενο πρόγραμμα; Ποια είναι η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθήσουν και πού μπορούν να απευθυνθούν ώστε να λάβουν περισσότερες πληροφορίες;

Ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα είναι αρκετά ενισχυτικό στη μελλοντική πορεία μιας επιχείρησης. Αυτό, όμως, που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι το πρόγραμμα δεν είναι κεφάλαιο κίνησης ή ένας τρόπος να αποκτήσουμε δωρεάν χρήματα. Είναι ένα μέσο το οποίο θα χρησιμοποιηθεί την κατάλληλη στιγμή, παράλληλα με τη δική μας ιδία οικονομική συμμετοχή, για να επιτευχθεί ένα σχέδιο της επιχείρησης. Αυτό που πρέπει να κάνουν οι επιχειρηματίες είναι να απευθυνθούν σε ένα σύμβουλο επιχειρήσεων, ο οποίος θα τους αναλύσει το πρόγραμμα και στη συνέχεια σε συνεργασία με τον λογιστή της επιχείρησης, ο οποίος είναι ένα από τα σημαντικότερα “εργαλεία”, αλλά με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, θα προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες. Η σωστή διαδικασία θα ήταν η επιχείρηση να συνεργάζεται ήδη με κάποιο σύμβουλο και να μη χρειάζεται την τελευταία στιγμή να τον αναζητά.

Πριν από λίγες μόλις ημέρες, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, έκρουσε για ακόμη μία φορά τον κώδωνα του κινδύνου στους εμπλεκόμενους και τους δικαιούχους για την έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων ΕΣΠΑ, καθώς παρατηρούνται καθυστερήσεις. Πού οφείλονται κατά τη γνώμη σας οι καθυστερήσεις αυτές;

Η άποψή μου είναι ότι μέχρι τώρα δεν έχει γίνει σωστή διαχείριση αυτών των προγραμμάτων. Οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή ίσως ήταν αρκετά “χαλαρές”, δηλαδή έδινε τη δυνατότητα σε αρκετούς να υποβάλλουν φάκελο υποψηφιότητας. Όμως, όταν έρχεται η ώρα της υλοποίησης ξεκινάνε τα δύσκολα. Το είπα και προηγουμένως ότι αυτά τα προγράμματα απαιτούν και την ιδία συμμετοχή. Όταν δεν υπάρχουν τα ιδία κεφάλαια τότε δε μπορεί να γίνει η απορρόφηση των κονδυλίων. Πως θα πάρεις την επιδότηση αν δεν παρουσιάσεις στον αρμόδιο φορέα εξοφλημένο τιμολόγιο, πλέον του ΦΠΑ; Τουλάχιστον στην προϋπόθεση της απόδειξης των ιδίων κεφαλαίων θα έπρεπε ο φορέας να ήταν πάρα πολύ αυστηρός. Υπάρχουν τρόποι να ελεγχθεί ο υποψήφιος. Έχεις το ποσοστό που ορίζεται, τότε προχωράς. Δεν το έχεις, σταματάς και δεν υποβάλεις κανένα φάκελο.

Η γραφειοκρατία θεωρείτε πως λειτουργεί αποτρεπτικά για τους επιχειρηματίες; Και σας ρωτώ για τη γραφειοκρατία τόσο κατά την εκκίνηση των διαδικασιών που απαιτούνται ώστε να μπορέσουν οι επιχειρηματίες να ενταχθούν σε κάποιο επιδοτούμενο πρόγραμμα όσο και κατά την ολοκλήρωση αυτών προκειμένου να μπορέσουν να λάβουν οι δικαιούχοι τη χρηματοδότηση.

Και για ποιον άλλωστε δε λειτουργεί αποτρεπτικά η γραφειοκρατία. Πόσο μάλλον για τους επιχειρηματίες, οι οποίοι όπως είπαμε προηγουμένως έχουν σκοπό το κέρδος και πρέπει να κινούνται γρήγορα και ευέλικτα. Βέβαια, κανείς δεν αρνείται ότι δεν πρέπει να ακολουθείται μια αυστηρή διαδικασία για τη χορήγηση των επιδοτήσεων. Πράγματι, όμως, αυτή η διαδικασία είναι ο ορισμός της γραφειοκρατίας. Σας πληροφορώ ότι είναι αρκετοί αυτοί, οι οποίοι στο άκουσμα και μόνο των απαραίτητων δικαιολογητικών που απαιτούνται για την υποβολή της επιδοτούμενης πρότασης, κάνουν πίσω και σταματούν τη διαδικασία στο ξεκίνημά της.

Υπάρχει ομαλή ροή στη χρηματοδότηση των προγραμμάτων; Από τη στιγμή που θα λάβει κάποιος την έγκριση, πόσο χρονικό διάστημα απαιτείται προκειμένου να έχει στα χέρια του το ποσό που δικαιούται;

Δε μπορεί κανείς να γνωρίζει κάτι συγκεκριμένο για το θέμα αυτό. Υπάρχουν προγράμματα, στα οποία ο επενδυτής λαμβάνει την επιδότηση άμεσα χωρίς καθυστερήσεις, γιατί τα χρήματα είναι ήδη εκταμιευμένα στον φορέα που τα διαχειρίζεται, αλλά υπάρχουν και προγράμματα στα οποία η εκταμίευση γίνεται σταδιακά. Εκεί παρουσιάζονται σημαντικές καθυστερήσεις με αποτέλεσμα πολλοί επιχειρηματίες να υφίστανται ανυπολόγιστες ζημιές.

Πιστεύετε πως οι επιχειρήσεις ενημερώνονται επαρκώς για τις επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν;

Δυστυχώς όχι. Ούτε από τον αρμόδιο φορέα γίνεται επαρκής ενημέρωση, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι ούτε και οι ίδιες οι επιχειρήσεις ενδιαφέρονται να ενημερωθούν. Πριν λίγο καιρό πραγματοποιήθηκε μια εκδήλωση – συζήτηση στην πόλη μας στην οποία όταν αναφέρθηκα ότι έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα Leader με έκπληξη διαπίστωσα ότι κανένας από τους παρευρισκόμενους επιχειρηματίες είχε γνώση γι΄αυτό. Και σκεφθείτε ότι αρκετοί από αυτούς επιθυμούσαν να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις στις επιχειρήσεις τους και θα έβαζαν όλο το κεφάλαιο μόνοι τους.

Από την εικόνα που έχετε, οι επιχειρήσεις στη Ναυπακτία ενδιαφέρονται για την περαιτέρω ανάπτυξή τους μέσω επενδυτικών επιδοτούμενων προγραμμάτων;

Το ενδιαφέρον υπάρχει από αρκετούς, αλλά λίγοι είναι αυτοί που θα προχωρήσουν σε υλοποίηση των σχεδίων τους. Νομίζω ότι όλα ξεκινούν από τη συγκεκριμενοποίηση των στόχων, δηλαδή να γίνει ξεκάθαρο σε ποιο δρόμο θα βαδίσει η επιχείρηση. Είναι απαραίτητο να δοθούν οι σωστές κατευθύνσεις στους ντόπιους επιχειρηματίες ώστε η ένταξη σε κάποιο επιδοτούμενο πρόγραμμα να έχει συνάφεια με τον τομέα στον οποίο η Ναύπακτος έχει τη δυνατότητα ανάπτυξης. Αν αυτό γίνει σαφές, τότε θα έχει γίνει ένα σημαντικό βήμα.