της Τούλας Καλογερά

Τα σχέδια εγκατάστασης 106 ανεμογεννητριών στην περιοχή Φθιώτιδας – Ευρυτανίας (από Κοκκάλια έως Οξυά) έγιναν γνωστά από το 2002-’03 με τη δημοσιοποίηση της πρώτης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που κατέθεσε η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, την οποία υπογράφει ένας θαλάσσιος βιολόγος!

Άμεση υπήρξε τότε η αντίδραση πολιτών, φορέων, επαγγελματιών, Αυτοδιοίκησης. Αντιθέτως, θετική έως αδιάφορη ήταν η στάση των αρμόδιων υπηρεσιών (αρχαιολογικές, δασικές, περιβάλλοντος), με λίγες εξαιρέσεις, και κυριότερη την εμπεριστατωμένη αρνητική γνωμοδότηση της πλέον αρμόδιας όλων των υπηρεσιών για θέματα αλπικών περιοχών, της Διεύθυνσης Αισθητικών Δασών, Δρυμών και Θήρας του υπ. Γεωργίας.

Σημειωτέον ότι η ΙΔ” Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, που στις 30.7.2001 δεν εξέφρασε καμιά αντίρρηση για το έργο, αργότερα (1.11.2007) απαγόρευσε την ανέγερση ναΐσκου 20 τ.μ.(!) κοντά στο Μνημείο στα Κοκκάλια, με αιτιολογία το αρχαιολογικό ενδιαφέρον και ανασκαφές που επίκεινται!

Το 2002-’03 η ΤΕΡΝΑ υποβάλλει συμπληρωματικά στοιχεία και «αιτήσεις μείωσης της συνολικής ισχύος του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ» που διαβιβάζονται από την ΕΥΠΕ μόνο στο Νομ. Συμβούλιο της Ευρυτανίας και όχι στη Φθιώτιδα, καθώς και πολύ αργότερα (2007) στη Δ/νση Αισθητικών Δασών, Δρυμών και Θήρας του υπ. Γεωργίας, η οποία, όμως, εμμένει στην αρνητική άποψή της.

Το 2009 η ΤΕΡΝΑ υποβάλλει στη Δ/νση Αισθητικών Δασών, Δρυμών και Θήρας του υπ. Γεωργίας μελέτη… αναχλόασης(!) (σημ.: δεν υπάρχει διεθνής εμπειρία αναχλόασης στην αλπική ζώνη) προφανώς για να εκμαιεύσει θετική γνωμοδότηση.

Στις 13.1.11 υποβάλλει νέα τελική ΜΠΕ στην ΕΥΠΕ, η οποία, όμως, ουδέποτε κοινοποιήθηκε στους φορείς, ούτε δημοσιοποιήθηκε! Έτσι (με απόντα πια τον δασολόγο κ. Ντούρο και με άλλον προϊστάμενο) κάτω από την πίεση της Δ/νσης Δασών Περιφέρειας Στ. Ελλάδας, συντάσσεται στις 12.8.11 νέο έγγραφο της Δ/νσης Αισθητικών Δασών, Δρυμών και Θήρας, το οποίο αναφέρεται στο έργο και όχι στην περιοχή που θα γίνει και απαριθμεί «όρους» που πρέπει να τηρηθούν, ενώ γνωρίζει ότι πολλοί είναι και ανέφικτοι (π.χ. απαγόρευση έστω και προσωρινής εναπόθεσης υλικών, διαφύλαξη φυτικής γης για χρήση στις αποκαταστάσεις, αποκατάσταση του τοπίου με φυτά αυτόχθονα!). Έτσι, στις 27.8.12 επιτυγχάνεται έγκριση Π.Ο.!

Η εκταμίευση, όμως, των επιχορηγήσεων έχει αρχίσει από 28.12.11, δηλαδή 8 μήνες πριν από την έγκριση Π.Ο. και δύο χρόνια (!) πριν από τις άδειες εγκατάστασης (η πρώτη άδεια εκδόθηκε στις 23.12.13!). Υπολογίζεται πως η ΤΕΡΝΑ έχει προεισπράξει σχεδόν το 100% των επιδοτήσεων, δηλ. 20-24 εκατ. ευρώ, με τα οποία άρχισε την εγκατάσταση ανεμομετρητών! Αυτό αποδεικνύει ότι ούτε το αιολικό πεδίο δεν είχαν προμετρήσει. Μάλλον αυτό που τους ενδιαφέρει, και σ” αυτό τους βοηθούν οι «fast-truck» διαδικασίες που νομοθέτησαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, είναι να τσεπώσουν τις επιδοτήσεις, ανεξαρτήτως του αν θα «αποδώσουν» οι Α/Γ. Σημειώνουμε πως οι προκαταβολές είναι λεφτά του ελληνικού λαού (και μάλιστα την ώρα που δίνει μάχη για επιβίωση), γιατί η Ε.Ε. καταβάλλει την αναλογία της μετά την πιστοποίηση κατασκευής των έργων. Συμπέρασμα: «Λεφτά υπάρχουν» και το «πάρτι» για κάποιους συνεχίζεται…

Η καταστροφή

Σχεδιάζεται λοιπόν εγκατάσταση 74 Α/Γ στις αλπικές κορυφές, σύνορα Ευρυτανίας – Φθιώτιδας, από το Πικροβούνι – Ράχες Τυμφρηστού – Καστρί – Κοκκάλια – Καράβι – Αλογοβούνι, μέχρι όλη την Οξυά (Σαράνταινα). Η έκταση που θα χρησιμοποιηθεί είναι περίπου 7.500 στρέμματα, με υποσταθμό 16 στρεμμάτων στα Κοκκάλια και 12 πυλώνες μεταφοράς από τις Ράχες Τυμφρηστού.

Οι Α/Γ είναι τύπου Ε-44/900 Energon (γερμανική), με διάμετρο πτερωτής 44 μέτρα και ολικό ύψος 77 μέτρα. Ένας φίλος που γνωρίζει μου λέει: «Α/Γ των 900 kw δεν παράγονται πλέον. Θα μπουν 1,5 – 2 ΜW λιγότερες μεν, αλλά ψηλότερες… περί τα 120 μέτρα!». Για την κατασκευή της κυκλικής βάσης στήριξης κάθε μιας θα σκαφτεί χώρος 1.521 τ.μ. (για των 2 ΜW 5.281 τ.μ.) σε βάθος 4-6 μέτρων.

Για την πρόσβαση και τη σύνδεση μεταξύ των Α/Γ θα γίνει εσωτερική οδοποιία περίπου25 χιλιομέτρων σε όλες τις κορυφογραμμές. Με την ανοχή δε της δασικής υπηρεσίας προβλέπεται να διανοιχτούν υπάρχοντες δασικοί δρόμοι των 5-7 μέτρων, σε πλάτος 12 μ.(!) για τις μεταφορές των μηχανημάτων και των υλικών. Εννοείται πως σε κάθε τμήμα του έργου θα στηθεί και από ένα εργοτάξιο!

Η ομορφιά της φύσης

Η διαδρομή, τόσο δυτικά των κορυφογραμμών από τις Ράχες Τυμφρηστού προς Κρίκελλο – Δομνίστα – Σταύλους – Αράχοβα Ναυπακτίας, όπως και ανατολικά των κορυφογραμμών από τις Ράχες προς Πουγκάκια – Παλαιοχώρι (χωματόδρομος) και μετά το Γαρδίκι προς το δάσος και το καταφύγιο της Οξυάς, είναι από τις ωραιότερες στην Ελλάδα.

Όπως μας λέει ο ειδικός δασολόγος κ. Ντούρος: «Οι αλπικές περιοχές αποτελούν το επιστέγασμα, την κορωνίδα των βουνών και διαγράφουν με τον όγκο και το περίγραμμά τους τον ορίζοντα του τοπίου. Τα σχήματα αυτά είναι αποτυπωμένα στη μνήμη και στη συνείδηση των κατοίκων (…) Η συνολική εικόνα που δημιουργείται είναι εξαιρετικά ελκυστική και αποτελεί, μαζί με τα δάση και τα γύρω ορεινά χωριά, τουριστικό προορισμό για πολλούς επισκέπτες».

Τα Κοκκάλια είναι ιστορικός τόπος, όπου το 279 π.Χ. έγινε μάχη εναντίον των Γαλατών (το όνομα από τα κόκαλα των νεκρών που άσπριζαν το τοπίο για πολλούς αιώνες). Μέχρι και σήμερα υπάρχουν πλάκες από αρχαίες κατασκευές και κυρίως από τον αρχαίο δρόμο στον αυχένα των βουνών, όπου «οι Αιτωλοί και αι Αιτωλαί» (Παυσανίας) συνέτριψαν τους Γαλάτες.

Η ομαλή αλπική διαδρομή από Κοκκάλια – Καράβι – Αλογοβούνι – Ψηλή Ράχη Οξυάς αποτελεί τους αλπικούς βοσκότοπους για την κτηνοτροφία της ευρύτερης περιοχής της Ευρυτανίας και της Φθιώτιδας και σ” όλο το μήκος της διασχίζεται από το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Το τμήμα Τύμπανο – Τρυπήρι αποτελεί την κορυφογραμμή του όρους Οξυά, στις πλαγιές του οποίου φύεται το πανέμορφο Αισθητικό Δάσος Οξυάς.

Και το ερώτημα είναι: θέλουμε πραγματική ανάπτυξη με ανάδειξη και ήπια τουριστική αξιοποίηση όλης της ιστορικής κληρονομιάς και της εθνικής μνήμης, του υπέροχου φυσικού περιβάλλοντος και των τοπικών παραδόσεων; Με παραγωγική ανασυγκρότηση και αποκέντρωση, που θα γίνουν πόλος έλξης για την εγκατάσταση νέων παραγωγικών ηλικιών και θα ξαναζωντανέψουν τα χωριά; Με προστασία του περιβάλλοντος, που οφείλουμε να παραδώσουμε στα παιδιά μας; Μια τέτοια ανάπτυξη είναι σήμερα το ζητούμενο για να ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση.

Γιατί, ανάπτυξη σημαίνει να έχει όλος ο κόσμος δουλειά και να ζωντανέψει η περιφέρεια. Γιατί η κρίση μάς έδειξε ότι η πραγματική ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνει με εγκαταλελειμμένη την πρωτογενή παραγωγή και τα χωριά, με τη διάλυση των μικροεπαγγελματιών, με τη μετανάστευση των νέων στα αστικά κέντρα και τον γιγαντισμό του τριτογενή τομέα του εμπορίου και των υπηρεσιών, με τη δημιουργία μιας οικονομίας της φούσκας.

Αυτό που επιχειρείται σήμερα στο όνομα της «πράσινης ενέργειας» είναι η μη αναστρέψιμη καταστροφή του περιβάλλοντος, με άγνωστες συνέπειες στα νερά (οι πηγές ύδρευσης των χωριών βρίσκονται σ” αυτή την αλπική περιοχή), στη σταθερότητα των εδαφών, στα αποδημητικά πουλιά, στα άγρια ζώα, στους βοσκοτόπους της αλπικής ζώνης και τελικά και στην οικονομική επιβίωση των γύρω χωριών και οποιασδήποτε προοπτικής πραγματικά «πράσινης ανάπτυξης».

Μια τέτοια ανάπτυξη θα έπρεπε να επιδοτεί η κυβέρνηση της Ελλάδας και όχι την καταστροφή μας και την ακύρωση όποιας τέτοιας προσπάθειας έγινε έως σήμερα και προοπτικής στο μέλλον, από τις νεότερες γενιές, που τις καταδίκασαν στην ανεργία του 60%.

* Η Τούλα Καλογερά είναι συνταξιούχος γεωπόνος

πηγή: avgi.gr

5100