της Αθανασίας Παπαλάμπρου, διαιτολόγου-διατροφολόγου
Διαβάζοντας πρόσφατα ένα άρθρο για την παιδική παχυσαρκία, με απογοήτευση συνειδητοποίησα ότι για μία ακόμη φορά η Ελλάδα κατέχει την πρωτιά σε αυτό το κομμάτι. Και αναρωτιέμαι πως γίνεται εμείς που ζούμε σε μια ευλογημένη χώρα, τουλάχιστον σε ότι αφορά στο κομμάτι των τροφών, να έχουμε τόσο υψηλά ποσοστά παχύσαρκων παιδιών. Τώρα που έχω γίνει και εγώ μαμά και βλέποντας το ζήτημα από άλλη σκοπιά, έχοντας κάνει άπειρες και ατέλειωτες συζητήσεις με άλλες μαμάδες στο θέμα της διατροφής του παιδιού και όντας διατροφολόγος θα ήθελα να παραθέσω τη δική μου άποψη και ελπίζω να βοηθήσω μερικούς γονείς στο να προλάβουν ή να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα.
Ξεκινώντας από την εμβρυική ηλικία πολλές έρευνες έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η μεγάλη αύξηση βάρους (άνω των 9-12 κιλών ανά περίπτωση) της εγκύου μπορεί να συντελέσει μελλοντικά σε ένα παχύσαρκο παιδί. Για αυτό λοιπόν και οι γυναικολόγοι, ειδικά τα τελευταία χρόνια, δίνουν ιδιαίτερη βάση στο βάρος της εγκύου κάνοντας συχνές μετρήσεις και πολλές φορές παροτρύνοντας την έγκυο να παρακολουθείται και από ένα διαιτολόγο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Από την άλλη, η υπέρμετρη αύξηση του βάρους της εγκύου μπορεί να οδηγήσει και σε εμφάνιση διαβήτη εγκύου κάτι το οποίο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά και το βρέφος αλλά και την μητέρα.
Όταν με το καλό το παιδάκι μας έρθει στο κόσμο ο θηλασμός είναι ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ. Δεν πρέπει να σκεφτούμε καμία άλλη λύση σίτισης του βρέφους εκτός από πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις. Σε ό,τι αφορά αυτό το κομμάτι τα ποσοστά είναι απελπιστικά!!! 1 στις 5 γυναίκες θηλάζουν για τους πρώτους 6 μήνες στη χώρα μας. Ανήκουμε στα θηλαστικά…σκεφτείτε το λίγο και αφήστε τη φύση να κάνει τη δουλειά της. Από προσωπική εμπειρία σας λέω ότι ο θηλασμός είναι πάρα πολύ δύσκολη διαδικασία και θέλει απέραντη υπομονή. Η δυσκολία όμως και οι πόνοι και ό,τι συνεπάγεται το να θηλάζουμε διαρκεί μόνο λίγες ημέρες και δεν συγκρίνεται με το δέσιμο και την συγκλονιστική εμπειρία όπου στην ουσία το σώμα σου τρέφει το παιδάκι σου. Από επιστημονικής άποψης τα θρεπτικά συστατικά και τα αντισώματα που παίρνει το βρέφος από το μητρικό γάλα είναι ανεκτίμητα και αναντικατάστατα!!! Τέλος, θα γλιτώσετε πολύ κόπο και ξενύχτι από κολικούς ή παλινδρομήσεις που συνήθως ταλαιπωρούν τα βρέφη που σιτίζονται με ξένο γάλα καθώς και άλλες διαδικασίες όπως αποστειρώσεις στα μπιμπερό, παρασκευή του γάλατος και επειδή διανύουμε και περίοδο οικονομικής κρίσης και τα γάλατα που πωλούνται στην ελληνική αγορά είναι πανάκριβα, θηλάζοντας κάνετε καλό όχι μόνο στο παιδάκι σας και σε εσάς αλλά εξοικονομείται και χρήματα. Είναι επιστημονικά αποδειγμένο ότι ο θηλασμός μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις θηλάζουσες καθώς επίσης μειώνει τη πιθανότητα εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας.
Μετά από 6-8 μήνες στο διαιτολόγιο του παιδιού μας σταδιακά προστίθενται στερεές τροφές. Η πλειονότητα των παιδιάτρων συστήνει ως απογευματινό γεύμα τις κρέμες σε σκόνη π.χ. μπισκοτόκρεμα. Επειδή πάντα δοκιμάζω τα γεύματα της μικρής μου έπαθα ΣΟΚ όταν δοκίμασα τη μπισκοτοκρεμα που μου συνέστησε ο παιδίατρος και εννοείται ότι πήγε στα σκουπίδια και το πιάτο και το βάζο!!! Έχει ακριβώς τη γεύση που έχει ένα γλυκό με κρέμα ζαχαροπλαστικής π.χ. το εκμεκ…και μετά αναρωτιόμαστε οι γονείς για ποιο λόγο δεν τρώει το παιδί μας όσπρια ή λαχανικά. Όταν εμείς του δίνουμε για 6 μήνες σχεδόν κάθε μέρα μια κρέμα με τόση πολύ ζάχαρη όλα τα υπόλοιπα του φαίνονται άνοστα και άγευστα! Βράστε λαχανικά και λιώστε τα στο μπλέντερ και προσθέστε 1 κ.γλ. ελαιόλαδο, αν θέλετε να ενισχύσετε το γεύμα προσθέστε ρυζάλευρο…έτσι θα έχετε μια θρεπτική κρέμα για το παιδάκι σας. Μια άλλη λύση είναι να ανακατέψετε στο μπλέντερ γιαούρτι στραγγιστό με φρούτα π.χ. μπανάνα. Έχει απίστευτη γεύση και έτσι αποφεύγεται πάλι τη ζάχαρη και τα συντηρητικά που έχουν τα παιδικά γιαουρτάκια!
Μεγαλώνοντας το παιδί σας θα σας μιμείται σε όλα και σαφώς και στις διατροφικές σας συνήθειες. Από 8-10 μηνών ανάλογα με τη περίπτωση το παιδάκι σας πρέπει σταδιακά να τρώει τις τροφές στη κανονική τους μορφή και όχι λιωμένες. Έχει διαπιστωθεί ότι πολλοί γονείς με το φόβο του πνιγμού φτάνουν να δίνουν στα παιδιά τους λιωμένες τροφές και μετά το πέρας ρου 12μηνου κάτι το όποιο οδηγεί σε μεγαλύτερη κατανάλωση τροφής αφού το παιδί δεν ακολουθεί τη διαδικασία της μάσησης που θα δώσει χρόνο να μεταβιβαστεί το μήνυμα κορεσμού από το στομάχι στον εγκέφαλο. Από την άλλη, το παιδί θα καταναλώνει ότι και εσείς! Μην απαιτείται από ένα παιδί να φάει αρακά ή λαχανικά ή φρούτα αν δεν τα έχει δει ποτέ στο τραπέζι την ώρα που τρώτε. Υιοθετήστε μια υγιεινή συνήθεια…καθαρίστε κάθε απόγευμα ένα φρούτο μπροστά του για παράδειγμα τη ώρα που θα παίζει…είναι σίγουρο ότι θα έρθει να πάρει μια φετούλα αν δει εσάς να το τρώτε. Τα παιδιά είναι περίεργα για καθετί καινούριο και κυρίως μας αντιγράφουν! Κάτι άλλο που μπορείτε να κάνετε είναι να κόβετε τη σαλάτα σε διάφανο μπολ και να υπάρχει κάθε μεσημέρι στο τραπέζι. Καλό είναι να σας βλέπει όταν τρώτε έστω και αν το έχετε ταΐσει νωρίτερα. Με την ίδια λογική αν μέσα στο σπίτι κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα γλυκά, αναψυκτικά, πατατάκια κλπ εννοείται ότι το παιδί σας θα καταναλώνει αυτά τα τρόφιμα. Δεν είναι δυνατόν εμείς να τρωμε junkfood και να έχουμε την απαίτηση το παιδί μας να τρώει σπανακόρυζο! Σε αυτή τη περίπτωση μάλλον εμείς έχουμε το πρόβλημα και όχι το παιδί μας…
Τέλος, σε καμία περίπτωση μη πιέζετε ένα παιδάκι να φάει. Η πίεση πολλές φορές μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους ή στο αντίθετο άκρο όπως για παράδειγμα αποστροφή για το φαγητό με ότι συνεπάγεται αυτό.
Συμπερασματικά, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι τα παιδιά μας μας αντιγράφουν…είναι λευκό χαρτί και εξαρτάται κυρίως από τους γονείς και το στενό οικογενειακό περιβάλλον ποια διατροφική συμπεριφορά θα αποκτήσουν…