του Κώστα Αγγελόπουλου

Η Κλόκοβα το τελευταίο διάστημα λόγω της κατασκευής  της Ιόνιας οδού και του τούνελ που θα κατασκευαστεί εκεί, βρίσκεται στο επίκεντρο ενός γενικότερου ενδιαφέροντος για την πρόοδο του συνολικού έργου αλλά και της ιδιαιτερότητας του τούνελ , υπάρχουν όμως σελίδες ιστορίας γύρω από την Κλόκοβα που φρονούμε πως είναι ευκαιρία να τις ξεφυλλίσουμε

Βυζαντινό Σοποτό

Ο παραλιακός οικισμός της Κλόκοβας

Στα μέσα του 15ου αι. αναφέ­ρεται το φέουδο Σαποτό districtus Nepanti (περιοχή Ναυπάκτου).

Το Σοποτό παραχωρήθηκε στον Petruccius de Smaninis (Lismanini), έμπορο από την Πάδοβα εγκατεστημένο στην Πάτρα ως φέουδο κλη­ρονομικό «nobileet gentile» υπό τον όρο να παραδίδει κάθε χρόνο στον Ναό του Αγίου Μάρκου Ναυπάκτου 5 λίτρες κεριού ως αναγνώ­ριση της κυριότητας της Βενετίας σ” αυτό.

Ο Petruccius κατασκεύασε στο Σοποτό «Scalosias» (αποβάθρες) και «Tabernas» (πανδοχεία). Στα 1485 ο οικισμός Σοποτό, που υπαγόταν στην ενετική Ναύπακτο, μνη­μονεύεται σε έγγραφη διαμαρτυρία για τουρκικές λεηλασίες.

Ως λιμάνι το Σοποτό παρουσιάζεται και σε portolano (πορτολάνος, λιμενοδείκτης, λιμενοδηγός) που γράφηκε τον 15ο αι. από άγνωστο έλληνα και εκδόθηκε στη Βενετία το 1573 από τον Παργινό Δημ. Τάγια:

«…από το Ανατολικό ως τη Ναύπακτον είναι μίλλια κε’. καί εις αυτήν τήν στράτα ευρίσκεις τον Γαλατά, την Καβουρολίμνη και το Σοποτό.

Το Σοποτό είναι κακή σκάλα καί εκεί στέκουν τά ξύλα μικρά <καί> μεγάλα καί ράζουν τά σιδερά τους εις τήν όστρια εις τόν σιρόκο καί τά πλωρήσια εις τήν γήν, από μέσα τα Καστέλια μίλλια γ΄ ευρί­σκεις τόν Κάκαβο καί από έκεί μίλλια γ΄είναι ό Έπακτος»54.

Κατά τον Κ. Ε. Οικονόμου55 «Το τοπνωνυμιο προέρχεται από το Ηπειρωτ. σιόποτο, το πηγή” (Βλ. και τα επίσης Ηπειρωτ. σοποτό, το “μικρή λακκκούβα νερού // αγρός μεγάλης εκτάσεως’, σοποτός, ο “αγρός που με τη βροχή γεμίζει νερό” και ρ. σοποτάει “κελαρύζει το νερό, ακούγε­ται κάποιος ελαφρός θόρυβος’) κι αυτό από το σλαβ. sopotb \ο μουρμούρισμα του νερού που τρέχει //η πηγή” απ” όπου και το αρομ. §oput και τα ρουμ. sopot, soput, Sipot.

Η λ. συχνή ως τοπν. τόσο στην Ήπειρο όσο και στην άλλη Ελλάδα πβ. και επών. Σοποτός».

Ο Μιτάκης56 θεωρεί ότι πρόκειται για απότομη πτώση, καταπιόνα νερού (ίσο + ποτόν = στα ίσα καταπιοτό, ή ίσο + πτωτόν = απότομα πεσμένο).

Το πιθανότερο όμως να προέρχεται από πάρων. Σοποτός.

 Ποια εί­ναι όμως η θέση του Σοποτού;

Δύο όρμοι υπάρχουν στα νότια της Κλόκοβας, ο όρμος Καλαμάκι που είναι πολύ μικρός για ελλιμενισμό πλοίων, και ο όρμος στα νότια της Ρίζας. Είναι Βέβαιο ότι ο δεύτερος ταυτίζεται με το Σοποτόν αφού και σήμερα ακούγεται μεταξύ των κατοίκων ο όρος. Εκτός τούτου απαντιέται και σε συμβόλαια του 19ου αι.

Ο όρμος αυτός ανάλογα με τα σπίτια που κτίσθηκαν στην παραλία φέρει τα ονόματα: Τα Κολοβαίικα (στα ριζά της Κλόκοβας), ο Άγιος Πολύκαρπος, τα Μαγκλαραίικα.

Μάλιστα ο Νουχάκης στη χωρογραφία του σημειώνει: Σοπωτόν = Χάνιον Μαγκλάρα.

Από συμβόλαιο (27296/1919) που έθεσε υπόψη μας ο Δήμαρχος Αντιρρίου Γιώργος Κολοβός πληροφορούμαστε ότι το «Σοποτόν» ταυ­τίζεται με τα Κολοβαίικα. Βέβαια, ολόκληρος ο όρμος παλαιότερα λε­γόταν Σοποτό.

ΠΗΓΗ : «του Δήμου Αντιρρίου τα χωριά »  Χαράλαμπου Χαραλαμπόπουλου

η Κλόκοβα και ο όρμος Σομποτό

από το Σομποτό η βροχερή Πάτρα