Η ιστορία της γέφυρας του Μόρνου ξεκινά το καλοκαίρι του μακρινού 1938. Μέχρι τότε η διάβαση του ποταμού ήταν δύσκολη, καθώς οι τεράστιες ποσότητες νερού που κατέβαιναν από τους ορεινούς όγκους των Βαδρουσίων, της Γκιώνας και του Τρικόρφου, τον καθιστούσαν αδιαπέραστο για μεγάλα διαστήματα του χρόνου. Οι επιπτώσεις της κατασκευής της γέφυρας, στην οικονομική ζωή των πεδινών χωριών της Δωρίδας, ήταν καταλυτικές.
Για την εποχή της μάλιστα, θεωρείτο πρωτοποριακή και καύχημα της ελληνικής μηχανικής επιστήμης. Διαθέτει πέντε τόξα, καθένα από τα οποία έχει άνοιγμα 45 μέτρων. Το ολικό μήκος της γέφυρας είναι 225 μέτρα και το πλάτος του καταστρώματός της είναι 6 μέτρα. Είναι κατασκευασμένη με σιδηροπαγές μπετόν-αρμέ. Στοίχισε 10 εκατομμύρια δραχμές, τα οποία καταβλήθηκαν από το κράτος ως μέρος της δαπάνης για την κατασκευή της εθνικής οδού Πειραιώς- Μεσολογγίου.
Εγκατάλειψη…
Από τότε μέχρι σήμερα, η γέφυρα του Μόρνου συνεχίζει να εξυπηρετεί εκατοντάδες κατοίκους των Δήμων Ναυπακτίας και Δωρίδος που τη χρησιμοποιούν για τις καθημερινές τους μετακινήσεις, αλλά και δεκάδες επισκέπτες των ορεινών περιοχών.
Ποιά είναι όμως η κατάσταση στην οποία βρίσκεται εδώ και χρόνια η γέφυρα; Η λέξη εγκατάλειψη ίσως είναι η μόνη που μπορεί να την περιγράψει. Από τα τόξα αποκολλούνται τσιμεντένια κομμάτια με ό, τι αυτό συνεπάγεται για όσους κινούνται κατά μήκος της. Ενώ, όσον αφορά στα υποτυπώδη πεζοδρόμιά της, αυτά είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνα για τους πεζούς.
Έφτασε και στη Βουλή, αλλά!
Το ζήτημα της αναγκαιότητας της αποκατάστασης των προβλημάτων της γέφυρας του Μόρνου έχει φτάσει μέχρι και τη Βουλή. Θυμίζουμε πως το Νοέμβριο του 2011, ο τότε βουλευτής Ηρακλείου (τονίζουμε του Ηρακλείου!) της Δημοκρατικής Συμμαχίας, Λευτέρης Αυγενάκης, είχε καταθέσει σχετική κοινοβουλευτική παρέμβαση προς το υπουργείο Υποδομών. Το αποτέλεσμα όμως ποιο ήταν; Το υπουργείο Υποδομών δεν προέβη σε κάποια ενέργεια.
Ενέργειες από την Αντιπεριφέρεια Φωκίδος – Η προφορική διαβεβαίωση
Τον ίδιο μήνα (Νοέμβριος 2011) η αντιπεριφερειάρχις Παναγιώτα Γαζή, είχε αποστείλει έγγραφο στον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας, Κλέαρχο Περγαντά, αλλά και στον Περιφερειάρχη Απόστολο Κατσιφάρα (αριθμ. πρωτ. 534/11–11–2011) για τα προβλήματα τα οποία παρουσιάζει η γέφυρα Μόρνου. Εν συνεχεία, η ίδια πραγματοποίησε επίσκεψη με τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας. Δόθηκε κατόπιν εντολή στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας, οπότε και συντάχθηκε Τεχνική Έκθεση Αυτοψίας με πλήρη φωτογραφική τεκμηρίωση των παρουσιαζόμενων βλαβών της γέφυρας από μελετητικό γραφείο. Μετά από ένα χρόνο, και συγκεκριμένα στις 13 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε κοινή συνάντηση στην οποία συμμετείχαν από πλευράς Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας με Τεχνικούς Υπαλλήλους και Τεχνικό Υπάλληλο της Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας και από πλευράς Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης, ο Γενικός Διευθυντής και Τεχνικός Υπάλληλος της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, στους οποίους και παραδόθηκε η τεχνική έκθεση. Στη συνάντηση αυτή, υπήρξε η προφορική διαβεβαίωση ότι η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας θα αναλάβει τη σύνταξη μελέτης αποκατάστασης της γέφυρας, μέσω πιστώσεων, για το λόγο ότι η συγκεκριμένη γέφυρα εξυπηρετεί κυρίως την ορεινή Ναυπακτία, δηλαδή περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας.
Ενέργειες από τους Δημάρχους – Τουλάχιστον φωτίστηκε!
Οι Δήμαρχοι Δωρίδας Γιώργος Καπεντζώνης και Ναυπακτίας Γιάννης Μπουλές με επιστολή τους το Μάρτιο του 2013, προς τους Περιφερειάρχες Στερεάς Ελλάδος και Δυτικής Ελλάδος, ζήτησαν την από κοινού αντιμετώπιση τους ζητήματος. Παράλληλα, αποφάσισαν να φωταγωγήσουν τη γέφυρα, με πέντε αξονικά στρογγυλά φωτιστικά στις καμάρες καθώς και φωτιστικά με κολώνες στις δύο εισόδους, ώστε να διευκολύνουν τη διέλευση κατά τις νυχτερινές ώρες.
Το κείμενο των επιστολών είχε ως εξής:
Κύριε Περιφερειάρχη,
Η παλαιά γέφυρα στον ποταμό Μόρνο συνδέει την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, μέσω της παλαιάς Εθνικής οδού Ναυπάκτου – Λιδωρικίου.
Εδράζεται ανατολικά στην Τοπική Κοινότητα Καστρακίου του Δήμου Δωρίδος και δυτικά στην Τοπική Κοινότητα Δάφνης του Δήμου Ναυπακτίας.
Η εν λόγω γέφυρα κατασκευάστηκε την περίοδο 1932 -1937, είναι τοξωτή με καμάρες, με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα.
Ορισμένα από τα τεχνικά και κυκλοφοριακά στοιχεία έχουν ως εξής:
- Οι προδιαγραφές των έργων από σκυρόδεμα δεκαετίας 1930 ήταν πολύ χαμηλότερες των σημερινών που βέβαια είναι και οι πραγματικά απαραίτητες.
- Δεν έχει γίνει καμμία επισκευή, συντήρηση και ενίσχυση της εν λόγω κατασκευής τα τελευταία χρόνια, από όσο γνωρίζουμε.
- Ο κυκλοφοριακός φόρτος είναι αυξημένος (καμμία σχέση με την πρόβλεψη κατά το χρόνο κατασκευής του έργου) αφού συνδέει τις πολυπληθέστερες περιοχές Ναυπακτίας και Δωρίδος.
- Η Ν.Ε.Ο. Ναυπάκτου – Ιτέας δεν έχει κυκλοφοριακή σύνδεση με τους οικισμούς Μαλάματα, Αγ.Πολύκαρπος, Μανάγουλη, Χιλιαδού , Καστράκι και ως εκ τούτου η σύνδεση των οικισμών αυτών με Ναύπακτο, Πάτρα και Εθνική Οδό Ναυπάκτου – ‘Αμφισσας γίνεται αποκλειστικά από την Παλαιά Εθνική Οδό Ναυπάκτου – Λιδωρικίου και την παλαιά γέφυρα του Μόρνου.
- Επισημαίνεται τέλος ότι σε επαφή με τον ποταμό Μόρνο και ακριβώς μετά τη γέφυρα, λειτουργεί άτυπο Βιοτεχνικό Πάρκο (γίνονται ενέργειες για θεσμοθέτησή του από τα αρμόδια Υπουργεία) στην περιοχή Μαλαμάτων – Καστρακίου.
Αυτό έχει σαν συνέπεια πολύ μεγάλα φορτηγά με υπέρβαρα φορτία (πρώτες ύλες, εμπορεύματα κλπ.) να χρησιμοποιούν τη μοναδική γέφυρα πρόσβασης στις εκεί βιοτεχνίες , την εν λόγω παλαιά γέφυρα του Μόρνου.
Κύριε Περιφερειάρχη,
Λόγω της κατάστασης που βρίσκεται σήμερα η γέφυρα πρέπει να γίνουν άμεσα ενέργειες εκτίμησης και μελέτης της φέρουσας ικανότητάς της και με κατεπείγουσες διαδικασίες να προχωρήσουν όλες οι απαραίτητες παρεμβάσεις ενίσχυσης του φέροντα οργανισμού ώστε να εξασφαλιστεί και η ακεραιότητα του έργου και κυρίως να συνεχίσει η απρόσκοπτη και ασφαλής χρήση της παλαιάς γέφυρας του Μόρνου.
Επειδή το εν λόγω έργο είναι διαπεριφερειακό παρακαλούμε για τις ενέργειές σας για την από κοινού αντιμετώπισή του.
Έως πότε;
Η κατάσταση παραμένει ως έχει…και το ερώτημα που αν μη τι άλλο επιτάσσει μια άμεση απάντηση είναι ένα: έως πότε; Έως πότε θα επικρατεί η κατάσταση αυτή σε μία γέφυρα που εξυπηρετεί εκατοντάδες πολίτες καθημερινά; Έως πότε θα περιμένουμε να γίνει το μοιραίο για να λειτουργήσουμε και πάλι εκ των υστέρων; Οι υπεύθυνοι καλούνται να λάβουν δραστικότερα μέτρα από αυτά της ανταλλαγής εγγράφων και των προφορικών δεσμεύσεων και να δικαιολογήσουν επιτέλους το λόγο για τον οποίο είναι υπεύθυνοι.Η γέφυρα έχει καταπονηθεί και έχει αφεθεί στην τύχη της. Έως πότε;
(Για τα ιστορικά στοιχεία του ρεπορτάζ, χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες που δημοσίευσε η τοπική εφημερίδα «Εμπρός» και οι οποίες προέρχονται από την εφημερίδα της Ένωσης Ευπαλιωτών Δωρίδος «Το Ευπάλιο»)