Μέχρι πρόσφατα η είδηση ότι χάνονται ολόκληροι πληθυσμοί μελισσών σε παγκόσμια κλίμακα έμοιαζε κάτι μακρινό γιατί δεν είχαν μετρηθεί σημαντικές απώλειες. Φέτος όμως μοιάζουν να έχουν ενωθεί όλοι εκείνοι οι παράγοντες που θα κάνουν τους μελισσοκόμους αλλά και όλους μας να τρομάξουν. Διότι η καταγραφή της απώλειας των μελισσών σε παγκόσμιο επίπεδο συνεχίζεται (στην Αμερική έχει δηλωθεί στο 75% των τοπικών πληθυσμών για παράδειγμα), αλλά στην περιοχή μας μόλις τώρα αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος της απώλειας.
Σύμφωνα με το γραμματέα της Ένωσης Μελισσοκόμων Αιτωλοακαρνανίας και εκπρόσωπο στην Πανελλήνια Ομοσπονδία, κ. Θεόδωρο Λιαροκάπη, το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο στην Αμερική αλλά στο νομό μας φέτος είναι ζήτημα αν θα έχουμε το…10% της περσινής παραγωγής! «Ίσως να έχουμε και 0%», μας εξηγεί ο κ. Λιαροκάπης «και μάλιστα έχουμε τόσο πολύ απελπιστεί που προσπαθούμε να μεταφέρουμε κυψέλες σε διάφορα μέρη μήπως και αλλάξουν περιβάλλον! Για παράδειγμα λένε ότι το ρύκι στην περιοχή του Βάλτου ίσως να κάνει καλό, πάμε κι εμείς σαν κυνηγοί της μοίρας μας τα μελίσσια μας να αλλάξουν αέρα. Αλλά η απώλεια είναι τρομακτική και διαφορετική. Διότι δεν έχουμε περιπτώσεις πια με νεκρές μέλισσες αλλά απουσία παντελή, σαν να μεταναστεύουν για κάπου αλλού που δεν γνωρίζουμε. Οι μέλισσες έχουν φρουρούς ξέρετε στην κυψέλη και όταν υπάρχει αρρώστια στην είσοδο σκοτώνουν τον φορέα. Αλλά τότε βρίσκεις κάτι και μάλιστα πολύ εμφανές…»
Για τον κ. Λιαροκάπη τρεις είναι οι κρίσιμοι παράγοντες που οδηγούν στην παγκόσμια κατάρρευση των μελισσών και στο Σύνδρομο με αυτή την ονομασία, παρότι ακόμα οι επιστήμονες μοιάζουν να μην έχουν καταλήξει κάπου. Πρώτα ο παράγοντας της μόλυνσης: «κάποιοι νομίζουν ότι πάνω στα βουνά ο αέρας είναι καθαρός αλλά όπως μάθαμε από το Τσέρνομπιλ και άλλες περιπτώσεις τα βουνά είναι τα πιο ευπαθή», λέει ο συνομιλητής μας, εξηγώντας ότι πληθυσμοί μοιάζουν να μετακινούνται για να βρουν καθαρότερο περιβάλλον μέχρι που χάνονται.
Στη συνέχεια είναι τα νεονικοτινοειδή: Πρόκειται για τοξικά φυτοφάρμακα που είχαν απαγορευτεί σε μεγάλο βαθμό και όταν τα βλέπαμε να τα ρίχνουν αγρότες κάναμε καταγγελίες. Αλλά οι δύο-τρεις εταιρίες τροφίμων και σπόρων που έχουν το μονοπώλιο- και κυβερνούν τον κόσμο- έκαναν κάτι άλλο. Εμβάπτισαν τους σπόρους των φυτών σε τέτοιες ενώσεις και απλά δεν μπορεί να το δεις να έρχεται το κακό. Αλλά η μέλισσα που είναι ο σπουδαιότερος επικονιαστής της φύσης το αντιλαμβάνεται.
Τέλος, φετινός παράγοντας που δεν μπορεί να αγνοηθεί είναι οι πολύ κακές φετινές καιρικές συνθήκες, ειδικά στην Ελλάδα, που μπορεί να κάνουν τους αριθμούς επιπλέον δραματικούς: «Φέτος», εξηγεί ο κ. Λιαροκάπης «είχαμε τον χειρότερο δυνατό καιρό με συνεχείς βροχές, ειδικά την Άνοιξη, που δεν άφησαν τα μελίσσια να πάρουν ανάσα και μάλιστα με σφοδρές καταιγίδες στα ορεινά, ακόμα και στη διάρκεια του καλοκαιριού».
Το θέμα δεν είναι το να αποζημιωθούμε για φέτος ή τι θα γίνει με την παραγωγή», ισχυρίζονται οι μελισσοκόμοι.. «Είναι ότι δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει αλλά γνωρίζουμε ότι η κατάρρευση των μελισσών θα έχει τρομακτικό αντίκτυπο. Δυστυχώς η Ομοσπονδία μας μοιάζει να μην βιάζεται, τα πανεπιστήμια στα οποία εγώ απευθύνθηκα προσωπικά απλά λένε ότι δεν έχουν χρήματα, το Κέντρο Μελισσοκομίας στην περιοχή μας έχει κάποιους νέους επιστήμονες αλλά δεν έχει επαφή με τα μελίσσια και η Περιφέρεια, αφού πέρασε το στάδιο που έλεγε ότι υπερβάλλουμε, τώρα προσπαθεί να μάθει ποιος είναι ο αληθινός πληθυσμός των μελισσιών στο όριά της και πόσες κυψέλες απλά είναι δηλωμένες για τους γνωστούς λόγους. Και ο χρόνος κυλά αντίστροφα…»
Το Σύνδρομο Εγκατάλειψης Αποικιών Κυψελών (Colony Collapse Disorder) είναι ο επιστημονικός όρος που περιγράφει την εξαφάνιση των μελισσών από τον πλανήτη. Σε έκδοση του FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) για τον ρόλο των μελισσών στα οικοσυστήματα, εξηγείται πως μια κυψέλη με 25.000 συλλέκτριες στην Ευρώπη, μπορεί να γονιμοποιήσει 250 εκατομμύρια άνθη.
Οι μέλισσες κρατάνε την φύση ζωντανή, ο ρόλος τους στην διατήρηση υγειών και βιώσιμων οικοσυστημάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Στην επάρκεια τροφής για τον άνθρωπο, αρκεί να σκεφτούμε πως μία στις τρεις μπουκιές φαγητό που τρώμε, το οφείλουμε στις μέλισσες.
Σύμφωνα με την Αγροτική Ερευνητική Υπηρεσία του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, «Παρά τους διάφορους ισχυρισμούς στα επιστημονικά ή όχι μέσα, οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη εντοπίσει τους λόγους που προκαλούν το Σύνδρομο Εγκατάλειψης Αποικιών Κυψελών». Έτσι λοιπόν, οι ΗΠΑ έχουν τώρα τον χαμηλότερο αριθμό μελισσοσμηνών των τελευταίων 50 ετών.
Χάσανε το 31% των καταγεγραμμένων μελλισοσμηνών τους μόνο το 2012.
Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από επίσης εκτεταμένες απώλειες και επιστημονική μελέτη του προβλήματος, ο Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) αναγνώρισε την υψηλή τοξικότητα των νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων για τις μέλισσες. Την άνοιξη του 2013 αποφασίστηκε ο περιορισμός της χρήσης τριών από αυτά για δύο χρόνια (εκτός αν υπήρχαν νέα επιστημονικά στοιχεία) αρχής γενομένης από το Δεκέμβρη του 2013. Πρόκειται για την πρώτη απαγόρευση του είδους σε ολόκληρη ήπειρο και τα επιστημονικά στοιχεία που θα συγκεντρωθούν θα είναι πολύτιμα. Τα νεονικοτινοειδή θεωρούνται ύποπτα για μη σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου των εμβρύων…
πηγή: ΓΕΓΟΝΟΣ / αναδημοσίευση από agrinionews.gr